Het ene #metoo bericht na de volgende #nothanks beweging vliegt ons om de oren in de media. Seksueel grensoverschrijdend gedrag is bespreekbaar geworden. Het aantal meldingen van seksueel geweld is verdubbeld, volgens een bericht op NU.nl. Echter, zoveel meldingen, zoveel meningen, lijkt het wel weer. Slachtoffers hadden maar moeten leren zich te verdedigen, is de algemene trend van de vele reacties van veelal niet-slachtoffers. Victimblaming is weer niet van de lucht, sinds Jeroen Pauw op 17 november de dames van #nothanks op bezoek had, die het zat zijn om ongewenst betast te worden tijdens een avondje uit naar een festival of concert.
Nature of nurture? Of nutrition?
Ligt het gewoon in onze natuurlijke drang om over de grens van de ander te gaan? Om onze seksuele verlangens gewoon in vervulling te laten gaan, zonder even te checken of de ander daarmee OK is?
Of is het de opvoeding die we genoten hebben? Hebben we het ‘goede’ voorbeeld van onze ouders meegekregen? Of zorgen de biochemische stoffen die we tot ons nemen, bijvoorbeeld alcohol, dat daders niet meer helder kunnen denken en grensoverschrijdend gedrag uitoefenen?
Onder de onderwerpen ‘nurture’ en ‘nutrition’ zou je ook geestelijke voeding kunnen verstaan. Indoctrinatie van (religieuze en algemene) overtuigingen en ogenschijnlijk nog onschuldiger: het kijken van Hollywood-films.
Romantisering van dwang
Van een vriendin ontving ik deze week een link naar het artikel ‘7 reasons so many guys don’t understand sexual consent‘. Het artikel op een Amerikaanse website is al in november 2016 geschreven, maar actueler dan ooit sinds #metoo. De auteur van de blog beschrijft een aantal filmscènes uit megapopulaire Hollywood-producties waarin de man steeds dwang uitoefent op de vrouw en de vrouw uiteindelijk zwicht voor zijn charmes.
De uitspraak “I was taught from birth that this behaviour is exactly what women want”, raakte mij diep. Romantisering van dwang zou weleens een zeer diepliggende wortel onder seksueel grensoverschrijdend gedrag kunnen zijn. Wellicht ook niet vreemd dat de grote schandalen in de VS zich nu in de wereld van Hollywood openbaren. Het beperkt zich echter niet tot de VS, het heeft zich langzaamaan als een olievlek over de wereld verspreid, zonder dat we het ons realiseerden.
Bewustwording
Zoals ‘onze’ filosoof Cruijff gezegd zou hebben: “Je gaat het pas zien als je het doorhebt”, zo worden we ons steeds meer bewust van de wortels van seksuele intimidatie, aanranding en verkrachting. Het zal ongetwijfeld een combinatie van nature, nurture én nutrition zijn. De jongen die mij aanrandde toen ik zestien was, was zo stomdronken bij zijn daad, dat hij zich bij zijn arrestatie weken later afvroeg “wat dat meisje daar op dat laantje deed zo ’s avonds laat”. Hoe kom je überhaupt op die gedachte, als dader zijnde?
Als mens ben je zelf verantwoordelijk voor wat je in je mond stopt en waarmee jij je geestelijk laat indoctrineren. Ook de indoctrinatie die heeft plaatsgevonden vanaf je geboorte, is niet onomkeerbaar. Je kunt jezelf verrijken met nieuwe inzichten en invloeden, die respectvoller zijn naar de ander (vrouw én man), dan hetgeen je tot nu je brein hebt laten binnenkomen.
Leren verdedigen of respect voor de ander?
Had ik moeten leren me beter te verdedigen? Of had de ander mij gewoon met respect moeten laten doorfietsen op dat laantje? Uiteindelijk heb ik wel geleerd me te verdedigen, door eerst zelf situaties met grensoverschrijdend gedrag mee te maken. Vóór mijn zestiende had ik eerst een aantal andere ervaringen waarin ik onbewust bevroor, om te kunnen overleven. Ook het meisje aan het woord bij Jeroen Pauw, beschreef hoe ze bevroor en niet van zich afsloeg, hetgeen bij het gezelschap aan tafel (helaas nog steeds) op onbegrip stuitte.
De discussie tussen slachtoffers en niet-slachtoffers, die aan victimblaming doen, zal nog wel even voortduren. Als je nooit slachtoffer bent geweest, zul je waarschijnlijk nooit helemaal begrijpen hoe onze ‘nature’ echt in elkaar zit en hoeveel (of hoe weinig) invloed ‘nurture’ daarop heeft. Naar elkaars standpunten luisteren is dan van beide kanten verrekte moeilijk. Maar niet onmogelijk.
Het is omkeerbaar
Zoals de romantisering van dwang er deels voor gezorgd kan hebben dat er nu zoveel #metoo verhalen zijn, zo kan dit ook weer omgekeerd worden. Leer je kinderen vanaf de geboorte dat grensoverschrijdend gedrag, of dit nu seksueel getint is of niet, absoluut niet OK is. Breng ze respect voor de ander bij, vrouw en man. Leer ze checken bij de ander of het OK is, voordat ze handelen. Dan zien we over tientallen jaren daar een andere maatschappij door verschijnen, waarin slachtoffers zich niet meer hoeven te verdedigen voor hun (niet-)handelen. Gewoon, omdat er geen slachtoffers meer zijn. Een illusie om te denken dat dit ooit gebeurt? De tijd zal het leren. Ik blijf me ervoor inzetten. Jij ook?
Ervaringen delen?
Wil je reageren op deze blog? Dat kan hieronder.
Heb je ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag en wil je jouw verhaal delen op blogsdieraken.nl? Dit kan ook anoniem. Stuur een e-mail naar Marja@SuXeed.nl.